Ontwerpen voor impact

Trends

Sommige ontwerpers richten zich op objecten. Anderen richten zich op systemen. Joachim Froment richt zich op de relaties die we hebben met producten. Niet alleen tussen vorm en functie, maar tussen mensen, materialen en de wereld waarin ze leven.
"Mijn aanpak blijft fundamenteel hetzelfde in verschillende sectoren. Ik begin met het analyseren van de industrie en het bredere ecosysteem rondom het product. Daaruit stel ik me de ideale relatie voor tussen het product, de gebruiker en zijn omgeving, rekening houdend met zowel de functionele behoeften als de gewenste ervaring."
Zijn werk beweegt zich naadloos tussen meubels, luxegoederen, consumentenelektronica en mobiliteit, allemaal met hetzelfde principe: begrijpen hoe dingen met elkaar verbonden zijn.
"Zodra deze visie duidelijk is, ga ik technische uitdagingen aan, waarbij ik me vaak laat inspireren door oplossingen in andere sectoren en door artistieke invloeden. De volgende stap is het vertalen van deze visie naar tastbare vormen - van schetsen naar 3D-modellering, prototypes maken en snel itereren op verschillende media."
"Er zit schoonheid in elk wetenschappelijk element dat je kunt zien. In de natuur is het [de] complexiteit van engineering in de werkelijkheid of wetenschap of natuurkunde... Als je die realiteit omzet in een andere realiteit... open je plotseling nieuwe discussies." 
Hij vindt dat te veel ontwerpers de technische aspecten van een product over het hoofd zien, terwijl in werkelijkheid de techniek zelf een bron van creativiteit kan zijn. "Als het technische aspect je intrigeert, kan het een bron van inspiratie worden. En ik denk dat het super nuttig is..."
Deze filosofie van cross-industry inspiratie is de drijvende kracht achter zijn aanpak, of hij nu elektrische fietsen, meubels of compleet nieuwe product-ecosystemen ontwerpt.
"Begrijpen is één ding, maar het gaat erom hoe je het transformeert."
En in de kern gaat design over relaties. 
"Je creëert een relatie tussen producten, mensen en het milieu... Je moet begrijpen hoe deze relatie tot stand komt. Elke lijn die je neemt, elke functie die je plaatst, elk materiaal dat je besluit te gebruiken, zal een impact hebben op die relatie. En je wilt er een harmonieuze relatie van maken."
Voor Joachim is dit proces zeer intuïtief. "Het is veel intuïtie. Het is veel begrip van de behoeften van mensen en van de omgeving. Begrijpen is één ding, maar vervolgens gaat het erom hoe je het transformeert."
Een van die transformaties is de Shanti stoel, een meditatiestoel die het idee van wat een openbare ruimte kan bieden uitdaagt.
"De grootste uitdaging was het integreren van een lichtgewicht maar toch robuuste structuur met het coconachtige ontwerp. Het doel was om de essentie van een stoel in zijn open vorm te behouden en tegelijkertijd de wellnessfunctie mogelijk te maken met minimaal materiaalgebruik en maximale prestaties. Een naadloze gebruikerservaring zonder afbreuk te doen aan de esthetiek was de sleutel tot het bereiken van deze balans."
Het innovatieve ontwerp van de Shanti stoel is niet onopgemerkt gebleven. In 2024 werd hij bekroond met een Good Design Award, als erkenning voor zijn doordachte balans van eenvoud, comfort en hedendaagse elegantie. 
Voor Joachim is design meer dan het object zelf. Het gaat om het doel, de ervaring die het creëert en de manier waarop het interageert met de omgeving.
"Een product is natuurlijk direct gerelateerd aan mensen en in relatie met mensen en hun omgeving. Wat je als ontwerper doet, is een relatie creëren." Joachim ziet design niet alleen als een hulpmiddel voor mensgerichte oplossingen, maar ook als een manier om hele ecosystemen opnieuw vorm te geven.
Hij ziet de toekomst van design verschuiven naar holistische productecosystemen en circulaire systemen.
"Ik denk dat de grootste verschuiving zal plaatsvinden in de richting van holistische productecosystemen en het ontwerpen van regeneratieve, circulaire systemen om echt duurzame producten te maken."
Voor Joachim gaat duurzaamheid niet alleen over het verminderen van afval, maar over het ontwerpen van systemen die regenereren in plaats van uitputten. Hij gelooft in het verleggen van de focus van alleen menselijke behoeften naar het hele ecosysteem waarin producten bestaan.
"Het is iets dat belangrijk is voor mij. Ik leg uit dat ik een relatie wil creëren tussen mensen en producten, maar ook tussen het milieu en producten, en het milieu en mensen. We horen vaak over mensgericht ontwerpen. Ik denk dat het [een] meer ecosysteemgericht ontwerp is. Het is waarschijnlijk een woord dat ik beter kan gebruiken, in de zin van de hele cyclus."
Als onderdeel van zijn betrokkenheid bij duurzaamheid, neemt Joachim actief deel aan organisaties die circulariteit en eco-design promoten. 
"Ik denk dat het circulair wordt. Ik maak deel uit van verschillende besturen en organisaties die hieraan werken - vooral in de plasticindustrie en andere industrieën waar ecodesign belangrijk is. Plastic is niet altijd slecht. Plastic heeft geweldige eigenschappen. Maar je moet het gebruiken voor de juiste reden, op de juiste manier, binnen een systeem. Dat is nog belangrijker. Als je plastic gebruikt zonder aan het systeem te denken, mislukt het." 
Naast duurzaamheid is kunstmatige intelligentie een andere belangrijke factor die de toekomst van design bepaalt.
"AI zal waarschijnlijk een belangrijke rol spelen bij het vormgeven van deze systemen, naast vooruitgang in batterijmaterialen en biomaterialen voor producten voor eenmalig gebruik. Daarnaast is additive manufacturing de afgelopen vijf jaar in een stroomversnelling geraakt en zal het naar verwachting nog sneller groeien."
Kunstmatige intelligentie beïnvloedt het creatieve proces al, maar heeft nog steeds beperkingen.
"AI beïnvloedt het ontwerpproces al, maar is nog niet geoptimaliseerd voor 3D-modellering op een manier die ontwerpers volledige creatieve controle biedt. Op dit moment blijft de overgang van AI-gegenereerde concepten naar geconstrueerde producten een uitdaging."
De evolutie van AI zal ontwerpers niet vervangen, maar wel hun manier van werken veranderen.
"Naarmate AI zich verder ontwikkelt, zal het waarschijnlijk een krachtig hulpmiddel worden in plaats van een vervanging voor ontwerpers. Deze verschuiving kan ertoe leiden dat ontwerpers meer een artistieke en creatieve regierol op zich nemen, waarbij ze zich richten op het definiëren van een visie terwijl ze AI inzetten als hulpmiddel."
Nu de industrie zich ontwikkelt in de richting van automatisering, duurzaamheid en nieuwe materialen, is het de volgende generatie ontwerpers die vorm zal geven aan de toekomst.
"Jongere generaties brengen frisse perspectieven, een diep begrip van opkomende tools en technologieën en een sterke verbinding met hedendaagse maatschappelijke behoeften."
Zijn advies aan hen is simpel:"Ik denk dat ze echt met hun hart moeten ontwerpen. Ik denk dat dat belangrijk is. Ontwerp met je hart voor anderen. Dus als je het neemt als een relatie voor onvoorwaardelijke liefde, als je het zegt, dan ontwerp je het voor de schoonheid van het geven. Dus ik denk dat als je op die manier beter ontwerpt, probeer jezelf uit te dagen. Beter ontwerpen is op deze manier, met het hart. Ik denk dat je dan meer doet, meer brengt, meer impact hebt."
Voor degenen die al toonaangevend zijn in de branche, is bekendheid buiten de directe markt essentieel.
"Hun grootste verantwoordelijkheid is om zich voldoende bewust te zijn van niet alleen de trends van hun markten op dit moment, maar ook die van morgen. Het is lastig om niet alleen op de hoogte te zijn van de trends van vandaag en de behoeften van mensen van vandaag, maar ook van morgen." Hij ziet de noodzaak van een verschuiving in perspectief.
"Stop met gepolariseerd denken. Ze moeten genuanceerder zijn in de beslissingen die ze nemen en de analyses die ze maken. Ze moeten genuanceerder analyseren en beslissingen nemen. Werk meer met een groter spectrum en werk met meer mensen."
Design evolueert. De systemen waarbinnen het opereert evolueren. De mensen die er vorm aan geven hebben de kans - en de verantwoordelijkheid - om mee te evolueren.


Om meer te weten te komen over het werk en de filosofie van Joachim Froment:
Futurewave
Joachim Froment

Gedachte

Een reflectie door Karla BasselierCEO van Fedustria


Wetgeving zoals de verordening inzake ecologisch ontwerp voor duurzame producten (ESPR) markeert een keerpunt voor de textiel- en meubelindustrie. Duurzaamheid wordt niet langer enkel aangemoedigd, maar ook verplicht gesteld. Bedrijven zijn nu wettelijk verplicht om zich te richten op duurzaamheid, herbruikbaarheid, repareerbaarheid en recyclebaarheid vanaf de vroegste levensfase van een product: de ontwerpfase. Deze verschuiving betekent dat bedrijven fundamenteel moeten heroverwegen hoe producten worden ontworpen, geproduceerd en beheerd gedurende hun levenscyclus.
Hoewel deze transformatie noodzakelijk en dringend is, gaat ze niet zonder uitdagingen gepaard. Het herdenken van productontwerp en productieprocessen vereist investeringen, nieuwe vaardigheden en sectoroverschrijdende samenwerking. Toch ontbreekt het momenteel vaak aan een duidelijke en levensvatbare business case. Regelgeving vraagt om verandering, maar moet ook de voorwaarden scheppen om deze verandering economisch haalbaar te maken. Zonder financiële prikkels, beleidsondersteuning en een eerlijk concurrentiekader dreigt de overgang naar duurzaamheid het concurrentievermogen van Europese bedrijven te ondermijnen in plaats van te versterken.
Zoals Joachim Froment ons terecht herinnert, bestaat design niet op zichzelf - het functioneert binnen een systeem. Elk materiaal, elke lijn en elke functie moet niet alleen rekening houden met hoe een product wordt gemaakt, maar ook met hoe het kan evolueren en wat het daarna wordt. Bij Fedustria geloven we sterk in dit ecosysteemdenken. Ecodesign is niet langer een trend, het is een gedeelde verantwoordelijkheid. Producten moeten ontworpen zijn voor demontage, want als een product niet uit elkaar gehaald kan worden, kan het ook niet herbruikt of gerecycleerd worden. Geen demontage betekent geen tweede leven. En zonder een tweede leven kunnen we niet over duurzaamheid spreken.
Dit is precies waar wetgeving en creativiteit elkaar moeten ontmoeten. De Europese regelgeving legt de lat voor duurzaam ontwerpen hoger, maar moet er ook voor zorgen dat bedrijven de last niet alleen hoeven te dragen. Ontwerpers en fabrikanten moeten overstappen van passieve naleving naar actieve transformatie, ondersteund door een samenhangend beleid dat financiële hefbomen, innovatiekaders en marktgebaseerde oplossingen biedt.
En terwijl we onze producten heroverwegen, moeten we dit ook doen voor onze productieprocessen. Opkomende technologieën zoals AI, robotica en automatisering zijn niet alleen versnellers van efficiëntie - ze maken slimmere, beter aanpasbare systemen mogelijk. Van drones die voorraden tellen tot machines die continu draaien met minimale energieverspilling: deze innovaties zijn geen abstracte toekomstvisies. Ze geven onze industrieën nu al een nieuwe vorm.