"Ik zag mode altijd als een kunstvorm."
Als Flora Miranda spreekt, is dat met stille overtuiging. Haar woorden reiken verder dan trends of tijdlijnen en betreffen iets dat dieper, nieuwsgieriger en menselijker is. Flora Miranda staat erom bekend technologie en mode op onconventionele manieren te combineren. Ze benadert design niet alleen als een visuele taal, maar als een systeem dat wordt gevormd door gegevens, code en emotie.
Flora woont in Antwerpen en studeerde aan de Koninklijke Academie voor Schone Kunsten. "... je studeert eigenlijk mode aan een kunstacademie." Voor haar ging mode nooit over trends of massaproductie. Het was een plaats voor onderzoek, experiment en artistieke expressie.
En onderzoek is precies wat Flora al meer dan tien jaar doet door middel van codering, couture en het concept dat ze IT Pieces noemt: generatieve ontwerpsystemen die (persoonlijke) gegevens omzetten in visuele, draagbare vormen. Met behulp van input zoals financiële stromen, sociale media geschiedenis of biometrische ritmes, produceren de systemen kledingstukken die volledig uniek en diep persoonlijk zijn.
"Je kunt het je voorstellen als, laten we zeggen, ik schrijf een programma en het produceert het beeld van een lucht met wolken. En aan dit programma kan ik gegevens koppelen, en afhankelijk van welke gegevensstromen, beginnen de wolken er anders uit te zien."
Het resultaat is niet altijd textiel. Het kan een animatie, een digitale textuur of een kant-en-klaar textiel zijn. "Je kunt er verschillende soorten materiaal of digitale kunstwerken uit exporteren."
Flora vertelde dat ze niet begon met een technische achtergrond. De ideeën kwamen altijd eerst. Daarna kwamen de gereedschappen en de mensen om ze uit te voeren.
"Ik begon eerst altijd met het creëren van de grotere concepten, en daarna stelde ik een team samen om de codering en de ontwikkeling, de software, uit te werken. Maar met de jaren leerde ik het [programmeren] ook zelf."
Haar benadering gaat minder over het ontwerpen van kleding en meer over het ontwerpen van systemen - systemen die flexibel, reactief en diep menselijk zijn. In een samenwerking met een balletgezelschap bijvoorbeeld, werd het kostuum van elke danser gegenereerd via dezelfde codebase; visueel samenhangend en toch individueel verschillend.
"Het gaat over een groep mensen, waarbij het betekent dat ook elke danser eruit kan zien alsof [ze] uit dezelfde wereld komen... Maar elk ontwerp ziet er weer een beetje anders uit. Dus we hebben [ook] deze aanpassingsmogelijkheid, wat erg leuk is."
"Het gaat over een groep mensen, waarbij het betekent dat ook elke danser eruit kan zien alsof [ze] uit dezelfde wereld komen... Maar elk ontwerp ziet er weer een beetje anders uit. Dus we hebben [ook] deze aanpassingsmogelijkheid, wat erg leuk is."
Een opvallend project betrof een Belgisch onderzoeksinstituut dat onderzoek doet naar de vermindering van nucleair afval. Flora vertaalde de gegevens van de deeltjesversneller in een 150 meter lang textielwerk, dat na de tentoonstelling werd verwerkt tot kledingstukken voor de wetenschappers. Het was niet alleen symbolisch, maar ook circulair. "Een manier om iets zinvols, collaboratiefs en functioneels te maken."
Dat verlangen naar betekenis is de drijfveer achter al haar werk. Voor Flora gaat mode niet alleen over vorm maar ook over gevoel. Over de onzichtbare connecties tussen data en verhaal, cijfers en nuance.
"Wat is het nut van cultuur, weet je? Het is de vraag "Wat maakt een leven de moeite waard?" Het zijn niet de harde feiten, maar meer de emoties tussen ons, de verhalen, de dingen die ons geïnspireerd houden om verder te gaan in het leven... dat is het belang van kunst en van cultuur in het algemeen."
Volgens haar zijn gegevens niet alleen bedoeld om beslissingen te nemen. Ze kunnen poëtisch, emotioneel en levendig zijn.
"Bij IT Pieces gaat het er ook om dat de gegevens ergens "echt" vandaan komen en dat er een verhaal bij hoort. Want je kunt het niet alleen gebruiken om beslissingen te nemen. Je kunt er ook kunst mee maken, en cultuur, en er emotie mee brengen."
Natuurlijk is dit soort creatieve benadering niet zonder spanningen, vooral op het gebied van duurzaamheid. Flora denkt openlijk na over de uitdagingen die dit met zich meebrengt.
"Er is een soort conflict tussen creativiteit en duurzaamheid... want als je als creatieveling met dit onderwerp bezig bent, denk je dat het eigenlijk het beste zou zijn dat je niets meer doet... gewoon onder een boom liggen en naar de lucht kijken en hoe de wolken veranderen. De natuur heeft al geweldige kunst gemaakt, toch?"
Ze probeert dit conflict te omzeilen door bewuste keuzes te maken: stoffen van één vezel voor eenvoudigere recycling, lokale productie en leveranciers die biokatoen of gerecycled PET gebruiken. "In mijn artistieke werk zijn de stukken uniek. Ze zijn niet op schaal gemaakt."
Maar ze erkent ook de complexiteit: "Maar wij mensen houden van consumeren. We houden van nieuwe dingen, we houden ervan om te creëren en we houden ervan om veel te verkopen, zodat we het gevoel hebben [dat we] veel geld verdienen... Het is een complexe dynamiek. Ik denk dat dat de uitdaging is."
Ondanks de opkomst van automatisering ziet Flora een groeiende waardering voor handwerk. "Tijdens de pandemie begonnen mensen te bakken, borduren, pottenbakken... ze realiseerden zich wat voor werk het is om iets met je handen te maken. En dat creëerde nieuw respect voor vakmanschap."
Maar dat respect heeft zijn prijs. "Als iets lokaal op een ambachtelijke manier is gemaakt, is het een luxeproduct. Het moet heel duur zijn. Ik ken geen andere manier."
Haar kijk op technologie heeft dezelfde nuance. AI lijkt misschien ongrijpbaar, maar ze herinnert ons eraan dat het verankerd is in zeer reële, fysieke systemen. "Het lijkt alsof de digitale wereld niets is... maar het is echt fysiek. Elke server, elke computer heeft een voetafdruk."
Haar werk streeft dus naar een toekomst die zowel slim als gevoelig is. "Het is niet meer één vaste tekening... het systeem leeft."
Op de vraag welk advies ze jongere creatieven zou geven, leunt ze op intuïtie en kracht:
"Leid je leven vanuit je sterke punten, weet je, dat wat jou maakt, dat wat jij in deze wereld brengt. Dit betekent nieuwsgierigheid, dit betekent zelfontplooiing, dit betekent dat je op een goede manier bijdraagt aan de wereld met de dingen die je hebt. "
"Leid je leven vanuit je sterke punten, weet je, dat wat jou maakt, dat wat jij in deze wereld brengt. Dit betekent nieuwsgierigheid, dit betekent zelfontplooiing, dit betekent dat je op een goede manier bijdraagt aan de wereld met de dingen die je hebt. "
"Volg niet zomaar wat patronen... met technologie, ja, blijf leren. Je hoeft je niet klein te voelen omdat je niet alles weet. Je kunt niet alles weten. Maar je moet wel constant blijven leren."
Haar hoop voor de toekomst is gevestigd op kruisbestuivingen waarbij vakgebieden samenkomen en er nieuwe vragen ontstaan. "Als iemand mode studeert, maar dan ontdekt, ik weet het niet, natuurkunde, en dan deze twee velden combineert, dan weet ik zeker dat er iets interessants zal gebeuren. "
En voor de industrie?
"Doe gewoon je best op de meest verantwoordelijke manier en met veel liefde. Iedereen heeft een uniek brein, een uniek netwerk. Gebruik het."
Uiteindelijk gaat Flora's werk niet over code of couture. Het gaat over empathie. Of ze nu werkt met datasets of zijden draden, ze probeert iets persoonlijks te creëren. Iets echts.
"Als je een portret schildert, leef je met die persoon mee. Je creëert iets unieks voor die persoon. Dat is wat ik doe, of het nu met data, textiel of code is."
Haar nieuwste publicatie, I AM DIGITAL, zet deze verkenning van identiteit, technologie en ambacht voort.
→ Koop het fysieke boek of de digitale editie.
→ Koop het fysieke boek of de digitale editie.
Foto Credits:
Algoritmisch ontworpen kledingstuk, momenteel te zien in MAD Brussel. Afbeelding door Laetitia Bica.
Flora Miranda's mastercollectie uit 2014 werd door Mutani gedigitaliseerd tot een 3D collectible.
Algoritmisch ontworpen kledingstuk, momenteel te zien in MAD Brussel. Afbeelding door Laetitia Bica.
Flora Miranda's mastercollectie uit 2014 werd door Mutani gedigitaliseerd tot een 3D collectible.
Een IT Pieces-project met animatie, sokken, potloden en boekjes als output. Visualisatie van het netwerk van de Oostenrijkse wetenschapsgemeenschap in de afgelopen 20 jaar.
Balletkostuums gebaseerd op muziekfrequentie. Beelden door Thomas Schermer.
Gegevens van deeltjesversnellers in unieke shirts voor wetenschappers. Afbeelding door Michael Smits.
Uit de nieuwste collectie "The Logician". Gefotografeerd door Laura Kelemen.
De jurk "Time To Tech Up" is momenteel te zien op Designforum in Wenen. Afbeelding door Elsa Okazaki.
Beeld uit de collectie "LaLaLand". Beeld door Athos Burez.
Uit de collectie "Phaser". Afbeelding door Laura Feiereisen.
Het boek "I Am Digital" over het werk van Flora Miranda. Uitgegeven door Hopper&Fuchs en ontworpen door Tim Peters.
