WATF, What The Future?! Altijd nieuwsgierig naar hoe de toekomst eruit zou kunnen zien, dromen we over morgen terwijl we er samen aan bouwen, en wat is belangrijker bij het bouwen van morgen dan onderwijs?
Onze geliefde industrieën bestaan niet alleen uit bedrijven, CEO's, operators, ontwerpers etc., de wortels van dit alles liggen in het onderwijs en de geïnspireerde geesten en hardwerkende mensen die we 'leraren' noemen. Door les te geven, raakt men de toekomst aan en, durven we te zeggen, vormt men deze. We hebben geluk dat we inspirerende leraren hebben zoals Nele Vanluyten die lesgeeft aan de hout(bewerking)afdeling van de middelbare school Go De Prins Diest, waar de timmerlieden, interieurbouwers en CNC-operators van morgen worden geboren.
Maar De Prins Diest is geen doorsnee houtbewerkingschool en Nele is geen doorsnee leerkracht…
Nele is nog jong, maar heeft al meer dan 10 jaar ervaring in het lesgeven. Ze is zo toegewijd als maar kan, ze wil niet alleen haar studenten informeren en inspireren, maar stelt ook vragen die het hout(ambacht)onderwijs en uiteindelijk de industrie opnieuw vormgeven. Bij De Prins Diest hebben ze het op zich genomen om het hout(ambacht)onderwijs opnieuw te bedenken en te vernieuwen om het potentieel van de industrie te laten zien en studenten, op natuurlijke wijze, meer gemotiveerd te zien.
Onze motivaties: empowerment van studenten, verantwoordelijkheid, autonomie, praktische ervaring en het bieden van een nauwkeurige weerspiegeling van de echte wereld waarin onze studenten terechtkomen.
“We werken aan de toekomst, door onze studenten verantwoordelijkheid, autonomie en controle te geven. Meer ruimte creëren voor degenen die meer onafhankelijkheid wensen en meer tijd en begeleiding voor anderen die onderweg misschien wat meer moeilijkheden ervaren. Onze studenten kunnen in hun eigen tempo bewegen, vanwege de onafhankelijkheid en vrijheid die ze genieten, maar er wordt ook van hen verwacht dat ze verantwoordelijk zijn voor”.
Bij De Prins Diest schrokken ze niet van een grote transformatie. “We hebben letterlijk de muren van onze klaslokalen afgebroken”, zegt Nele, “Een deel van het heroverwegen van onze onderwijsaanpak was het veranderen van onze onderwijs-/leeromgeving en het heroverwegen van het concept van het traditionele klaslokaal”.
“Een van de belangrijkste aspecten van onze onderwijshervorming is het bieden van autonomie aan onze studenten en het inboezemen van vertrouwen, waardoor ze zelfvertrouwen kunnen ontwikkelen. Door dit te doen, stellen we ze in staat om een realistische indruk te krijgen van de werkomgeving waar ze naar streven. Onze studenten hebben flexibele schooluren en kunnen kiezen wanneer ze hun praktijk- of theorielessen willen volgen. Dit alles stelt hen in staat om zaken in eigen hand te nemen en de verantwoordelijkheid en discipline van autonomie te leren, evenals de vrijheid die daaruit voortvloeit”.
“We creëren iets dat we een 'leeronderneming' noemen, studenten runnen hun eigen kleine onderneming vanuit onze school. Potentiële klanten komen naar onze school en werken samen met onze studenten. Onze studenten zijn verantwoordelijk voor het hele werkproces van begin tot eind. Met onze begeleiding interacteren ze met de klant, maken, construeren en verwerken ze zelfs hun eigen facturen. Op deze manier krijgen ze een representatieve ervaring van wat hen te wachten staat als ze eenmaal op de arbeidsmarkt zijn en de brug tussen school en werk zal niet zo ontmoedigend lijken.”

Ons vertrouwen in onze studenten is de grootste motivatie die we hen kunnen geven
“We streven ernaar om onze studenten veel zelfstandigheid te geven, maar dat betekent niet dat ze volledig ongeleid door het schoolleven gaan. We geven les, maar laten ze voortdurend zien dat we geloven in hun potentieel en probleemoplossende kracht. Ons vertrouwen in hen is de grootste motivatie die we ze kunnen geven. Onze gegevens en persoonlijke observaties laten zien dat onze studenten graag naar school komen, ze willen er echt zijn, het is waar ze hun passie vinden en kunnen uiten”.
Na afloop van hun studie aan De Prins Diest blijven de school en de docenten beschikbaar voor hulp en begeleiding, tot 5 jaar nadat de student is afgestudeerd. Zo ontstaat er een ondersteunend netwerk tussen school, studenten en alumni.
Samenwerkingen met de hout(ambacht)- en meubelindustrie en brancheorganisaties zoals bijvoorbeeld Woodwize versterken de aanpak van de school en wat zij hun studenten bieden. “De industrie helpt ons met technologie, machines en professionele begeleiding. Zo blijven we allemaal op de hoogte van de nieuwste trends in de industrie. Ook werken we samen met bedrijven waar onze studenten stage lopen en echte werkervaring opdoen”, vertelt Nele.
Ik ben blij dat ik regelmatig momenten van besef meemaak, waarop mijn studenten ontdekken: "Dit is echt wat ik wil nastreven."
“We moeten onze jongeren wat meer krediet geven”, begint Nele, “de meeste jongeren die bij De Prins Diest starten, zijn al lang op zoek naar wat ze leuk vinden en echt willen doen. Het zijn creatieve en handige kinderen. Als ze bij ons op school beginnen met hun hout(bewerkings)traject, voelen ze zich ‘thuiskomen’. Ik ben blij dat ik regelmatig momenten van realisatie meemaak, waarop mijn leerlingen ontdekken: ‘Dit is echt wat ik wil nastreven’”.
“Ik vind het mooi om te zien dat steeds meer jongeren de studie en het beroep mogen kiezen dat ze leuk vinden”, zegt Nele. “Ik merk dat ouders hun kinderen steeds meer aanmoedigen om te doen waar ze gelukkig van worden en hen in staat stellen om keuzes te maken die aansluiten bij hun interesses.”
Onze maatschappij heeft al lang de voorkeur gegeven aan theoretische opleidingen en beroepen boven praktische studies en banen, hoewel naar mijn mening elk beroep even waardevol is
“Ik denk dat het hout(ambacht) langzaam maar zeker een positieve imago-evolutie doormaakt. Mensen weten dat er een enorm potentieel is op de arbeidsmarkt en als je eenmaal bent afgestudeerd, is het makkelijk om werk te vinden. Hout, als materiaal, wordt door velen gewaardeerd en naarmate onze maatschappij milieubewuster wordt, wordt hout gezien als een waardevol materiaal dat natuurlijk, mooi en fijn is om mee te werken”.
“Deze herwaardering van onze sector is iets waar ik heel blij mee ben”, vertelt Nele. “Onze maatschappij geeft al lang de voorkeur aan theoretische opleidingen en beroepen boven praktische studies en banen, hoewel volgens mij elk beroep even waardevol is”.
De technologische en circulaire evolutie zal meer investeringen vergen van zowel onze overheden als het onderwijssysteem
“Het is duidelijk dat we ook voor grote uitdagingen staan binnen onze industrieën en het onderwijs. We hebben te maken met de enorme, wereldwijde transformaties die automatisering en robotisering met zich mee zullen brengen. Nieuwe technologieën zijn vaak een uitdaging om bij te houden en als onderwijssysteem kan het lastig zijn om toegang te krijgen tot de nieuwste machines en stagemogelijkheden bij geavanceerde bedrijven. Deze technologische evolutie zal meer investeringen vergen van zowel onze overheden als het onderwijssysteem”, vertelt Nele ons.
"Het bewustzijn rond circulariteit en duurzaamheid vergroten is ongetwijfeld een positieve evolutie", vervolgt Nele. "Maar we moeten wel de juiste vragen blijven stellen en voldoende onderzoek doen, zoals welke houtsoorten kunnen we blijven gebruiken? Kunnen we experimenteren met verschillende houtsoorten? En ga zo maar door."
Ik denk dat een van onze grootste uitdagingen de angst is om ons onderwijssysteem te transformeren en te innoveren, om dingen anders aan te pakken.
“Wat we bij De Prins Diest hebben gedaan en doen, vind ik heel vernieuwend”, zegt Nele trots. “We draaien het traditionele onderwijsnarratief en -model om. In plaats van te denken dat onze jongeren alles van ons moeten leren, geven we ze de autonomie om zelf te experimenteren en te ontdekken, op hun eigen ritme te bewegen, de verantwoordelijkheid te nemen om een taak tot een aannemelijk einde te brengen. We zijn er om te informeren, te helpen en te begeleiden, maar dan op een minder autoritaire manier. Ik denk dat dit de transformatie is die ons onderwijssysteem nodig heeft”, voegt Nele toe.
“En het is niet alleen ons onderwijssysteem dat moet veranderen; bedrijven moeten ook hun aanpak en filosofie ten opzichte van de mensen die voor hen werken transformeren. Meer vertrouwen, meer onafhankelijkheid – dit groeit en vergroot de motivatie, het geluk en de voldoening van een student, werknemer en mens aanzienlijk”.

Onze laatste, kleine vraag: "Welke waarde zou jij graag willen dat iedereen meedraagt naar de wereld?"
“Vriendelijkheid”, antwoordt Nele lachend, “Ja, vriendelijkheid – het is eenvoudig. Mijn studenten lachen altijd als ik dit zeg, maar ik geloof echt dat de simpele daad van aardig zijn, van glimlachen, van vriendelijkheid de kracht heeft om verandering teweeg te brengen en grote dingen te bereiken”.